ارمنستان در سال‌های اخیر به یکی از مقاصد محبوب برای مهاجرت ایرانیان تبدیل شده است. نزدیکی جغرافیایی، هزینه‌های پایین‌تر زندگی نسبت به اروپا، امکان راه‌اندازی کسب‌وکار و وجود قوانین ساده‌تر برای اقامت، از عواملی هستند که این کشور را جذاب کرده‌اند. اما یکی از مسائل مهمی که مهاجران ایرانی در ارمنستان با آن مواجه می‌شوند، موضوع مالیات و قوانین مالیاتی است. آشنایی با ساختار مالیاتی این کشور نه‌تنها به بهبود مدیریت مالی افراد کمک می‌کند، بلکه از بروز مشکلات حقوقی و جرائم مالی نیز جلوگیری خواهد کرد.
در این مقاله، به بررسی کامل نظام مالیاتی ارمنستان در سال ۱۴۰۴ و قوانین مربوط به مهاجران ایرانی خواهیم پرداخت. همچنین به موضوعاتی مانند مالیات بر درآمد، مالیات شرکت‌ها، معافیت‌ها و مشوق‌ها پرداخته و نکات کاربردی برای زندگی و سرمایه‌گذاری در این کشور ارائه می‌شود.
نظام مالیاتی در ارمنستان
نظام مالیاتی ارمنستان مبتنی بر ساختاری ساده و نسبتاً شفاف است. اداره مالیات ارمنستان (SRC) مسئول اصلی جمع‌آوری مالیات‌ها و نظارت بر اجرای قوانین مالیاتی می‌باشد. این کشور در سال‌های اخیر اصلاحاتی در قوانین مالیاتی خود اعمال کرده تا شرایط بهتری برای جذب سرمایه‌گذاران و مهاجران فراهم کند.
نرخ مالیات بر درآمد شخصی
در سال ۱۴۰۴، نرخ مالیات بر درآمد شخصی در ارمنستان به صورت زیر تعیین شده است:
-
۲۰٪ مالیات ثابت بر درآمد افراد (چه مهاجر و چه شهروند).
این نرخ ساده، باعث شده مهاجران ایرانی بتوانند بدون پیچیدگی‌های مالیاتی سنگین، فعالیت اقتصادی یا شغلی خود را ادامه دهند.
مالیات بر درآمد شرکت‌ها
مهاجرانی که قصد ثبت شرکت در ارمنستان را دارند باید به قوانین مالیات بر شرکت‌ها توجه کنند:
-
۱۸٪ مالیات بر سود شرکت‌ها در نظر گرفته شده است.
-
شرکت‌های کوچک و استارتاپ‌ها می‌توانند تحت برخی شرایط خاص از معافیت‌های مالیاتی یا نرخ‌های پایین‌تر استفاده کنند.
مالیات بر ارزش افزوده (VAT)
برای کالاها و خدماتی که در ارمنستان عرضه می‌شوند، نرخ مالیات بر ارزش افزوده برابر با ۲۰٪ است. البته شرکت‌های کوچک با گردش مالی کمتر از سقف مشخص، از ثبت در نظام VAT معاف خواهند بود.
مالیات مهاجران ایرانی در ارمنستان
مهاجران ایرانی پس از دریافت اقامت کاری، تحصیلی یا سرمایه‌گذاری در ارمنستان، مشمول قوانین مالیاتی همانند شهروندان ارمنی خواهند بود.
وضعیت مقیم مالیاتی
طبق قوانین ارمنستان، فردی که در طول یک سال بیش از ۱۸۳ روز در خاک این کشور حضور داشته باشد، مقیم مالیاتی محسوب می‌شود. در این حالت:
-
موظف به پرداخت مالیات بر درآمد خود در ارمنستان خواهد بود.
-
درآمدهای کسب‌شده خارج از ارمنستان (مانند ایران یا کشورهای دیگر) در صورت انتقال به حساب‌های بانکی ارمنستان مشمول بررسی مالیاتی خواهند شد.
مالیات بر درآمد کاری
ایرانیانی که به‌عنوان کارمند در شرکت‌های ارمنی فعالیت می‌کنند، مالیات بر درآمدشان به‌صورت ماهانه از حقوق کسر و به دولت پرداخت می‌شود. این روند مشابه کسر مالیات از حقوق در ایران است.
مالیات برای صاحبان کسب‌وکار
ایرانیانی که به‌عنوان کارآفرین یا صاحب شرکت فعالیت می‌کنند، موظف‌اند مالیات بر سود شرکت، مالیات بر ارزش افزوده (در صورت مشمولیت) و حق بیمه‌های اجتماعی کارکنان خود را پرداخت کنند.
معافیت‌ها و مشوق‌های مالیاتی
دولت ارمنستان برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی و حمایت از مهاجران، برخی مشوق‌های مالیاتی در نظر گرفته است:
معافیت برای استارتاپ‌ها
شرکت‌هایی که در حوزه فناوری اطلاعات (IT) یا نوآوری فعالیت دارند، می‌توانند از معافیت کامل مالیات بر درآمد تا ۳ سال اول فعالیت برخوردار شوند. این قانون شامل بسیاری از مهاجران ایرانی که در حوزه استارتاپی فعال هستند نیز می‌شود.
نرخ‌های ترجیحی برای کسب‌وکارهای کوچک
کسب‌وکارهایی با گردش مالی محدود می‌توانند تحت نظام مالیاتی ساده‌تر با نرخ‌های پایین‌تر قرار گیرند. این موضوع برای ایرانیانی که کسب‌وکارهای کوچک مانند رستوران، فروشگاه یا خدمات محلی راه‌اندازی می‌کنند، بسیار مفید است.
مالیات‌های اجتماعی و بیمه
علاوه بر مالیات‌های مستقیم، مهاجران شاغل در ارمنستان موظف به پرداخت حق بیمه‌های اجتماعی نیز هستند. این هزینه‌ها شامل بیمه بازنشستگی و خدمات درمانی است. سهم کارفرما و کارمند در پرداخت این بیمه‌ها به طور جداگانه مشخص شده است.
مقایسه با ایران
یکی از دلایل مهاجرت اقتصادی ایرانیان به ارمنستان، نرخ پایین‌تر و ساده‌تر بودن قوانین مالیاتی این کشور است. در ایران، نظام مالیاتی پیچیده‌تر و نرخ‌ها در برخی حوزه‌ها بالاتر هستند. اما در ارمنستان با وجود نرخ ثابت ۲۰٪، مهاجران ایرانی می‌توانند برنامه‌ریزی مالی دقیق‌تری برای درآمد و سرمایه‌گذاری‌های خود داشته باشند.
چالش‌ها و مشکلات احتمالی
اگرچه قوانین مالیاتی در ارمنستان نسبتاً ساده است، اما مهاجران ممکن است با مشکلاتی نیز روبه‌رو شوند:
-
عدم آشنایی با زبان و قوانین محلی
-
نیاز به ثبت دقیق اسناد مالی و حسابداری
-
جریمه‌های سنگین در صورت تأخیر در پرداخت مالیات
به همین دلیل توصیه می‌شود مهاجران ایرانی از خدمات حسابداران یا مشاوران مالی محلی استفاده کنند.
نتیجه‌گیری
مالیات و قوانین مالیاتی در ارمنستان در سال ۱۴۰۴ ساختاری شفاف، ساده و نسبتاً منصفانه دارند. مهاجران ایرانی با پرداخت ۲۰٪ مالیات ثابت بر درآمد و رعایت مقررات مربوط به شرکت‌ها و استارتاپ‌ها می‌توانند بدون نگرانی از مشکلات قانونی، فعالیت‌های اقتصادی خود را ادامه دهند. همچنین وجود معافیت‌ها و مشوق‌های مالیاتی برای کسب‌وکارهای کوچک و نوآور، فرصت‌های مناسبی برای کارآفرینان ایرانی ایجاد کرده است.
اگر شما هم قصد مهاجرت به ارمنستان و راه‌اندازی کسب‌وکار یا اشتغال در این کشور را دارید، آگاهی کامل از قوانین مالیاتی یک ضرورت است. توصیه می‌کنیم پیش از هرگونه اقدام، با یک مشاور مالی و حقوقی متخصص در ارمنستان مشورت کنید تا با کمترین ریسک و بیشترین بهره‌وری وارد مسیر سرمایه‌گذاری و زندگی در این کشور شوید.